Praten met een sprakeloze
Op sites over logopedie vind je veel nuttige adviezen voor communicatie bij een spraakstoornis. Omdat het voor mij een hele zoektocht was, heb ik de handigste tips voor je op een rijtje gezet.
Communicatieadviezen voor personen met dysartrie
Het belangrijkste is dat de omgeving u zo goed mogelijk verstaat.
Probeert u de aandacht te richten op het spreken.
De volgende tips kunnen hierbij helpen:
- Spreek langzaam.
- Spreek in korte zinnen.
- Spreek de woorden zo nauwkeurig en duidelijk mogelijk uit. Overdrijf voor uw gevoel de uitspraak.
- Spreek woord voor woord uit als het spreken moeizaam gaat bijvoorbeeld ‘ik/ ben/ moe’.
- Gebruik voldoende pauzes.
- Zorg dat er oogcontact is met uw gesprekspartner.
- Ga dicht bij uw gesprekspartner staan of zitten.
- Verander niet te snel van onderwerp.
- Ondersteun het spreken eventueel met gebaren.
- Schrijf de boodschap op als u heel slecht wordt verstaan.
Communicatieadviezen voor de gesprekspartner
- Zorg voor een rustige omgeving, zet de radio en televisie tijdens een gesprek uit.
- Ga zo zitten dat u elkaar goed kunt zien en horen.
- Zorg voor goed oogcontact. Als u iemands gezicht ziet, verstaat u elkaar beter.
- Wees eerlijk: vraag de ander om te herhalen wanneer u de boodschap niet goed verstaan hebt.
- Vraag bevestiging van wat u denkt begrepen te hebben, “ik denk dat je bedoelt....”
- Zorg voor pen en papier als het spreken erg onduidelijk is. Vraag eventueel om het bericht in steekwoorden op te schrijven.
- Ga niet luider of op een kinderlijke manier praten. Degene met dysartrie begrijpt u prima.
- Geef de patiënt genoeg tijd om te antwoorden op uw vraag.
- Onderbreek de patiënt niet.
- Iemand met dysartrie zal slechter spreken als hij moe is. Voer met name een belangrijk gesprek op een moment dat hij uitgerust is, bijvoorbeeld nadat hij geslapen of gerust heeft.
- Als er veel bezoek is, zorg dan dat de patiënt bij het gesprek betrokken wordt, praat niet over zijn/haar hoofd heen.
- Wanneer herhaaldelijke pogingen om elkaar te verstaan mislukken, laat het gesprek dan even rusten. Probeer het later nog een keer of maak gebruik van een andere manier van communicatie.
Tip voor lotgenoten
In het begin gaf ik mensen wel eens kaartjes met de do's en don'ts voor een gesprek met mij. Toen vroegen ze nog wel eens hoe ze met mijn spraakstoornis konden omgaan.
Tegenwoordig praat ik zo beroerd dat ze het niet eens meer vragen, geloof ik...
De een heeft er het inlevingsvermogen voor en de ander gewoon niet. Daar verandert met een kaartje weinig aan.
Spraakcomputer
En als het echt niet meer gaat, heb je de spraakcomputer nog. Daar wijd ik binnenkort een apart sprakeloosje aan! Dit artikeltje over mij en mijn spraakhulpmiddelen stond in april 2021 in de Toegankelijkheidskrant Leeuwarden.